Ook al komt hersenvliesontsteking (of meningitis) niet zo vaak voor in België, toch kan deze ziekte een gevaar vormen voor baby's en peuters. Ook jongeren en jongvolwassenen kunnen erdoor getroffen worden. Tot 1 op de 10 patiënten sterft aan hersenvliesontsteking5, soms zelfs binnen 24-48 uur na het verschijnen van de eerste symptomen.6
Door het hoge sterftecijfer en de negatieve impact op de gezondheid is deze ziekte een prioriteit voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De WHO heeft er zelfs een speerpunt van gemaakt om de ziekte tegen 2030 de wereld uit te helpen, en vaccinatie is een belangrijke pijler binnen dit initiatief.7
Hersenvliesontsteking, of meningitis, is een infectie of ontsteking van de beschermende lagen van de hersenen en het ruggenmerg, ook wel de hersenvliezen genoemd. De ziekte wordt meestal veroorzaakt door een virus of bacterie.
Virale hersenvliesontsteking is de meest voorkomende vorm. Bacteriële meningitis is zeldzaam, maar kan zeer ernstig zijn als ze niet meteen wordt behandeld. Deze vorm van hersenvliesontsteking wordt veroorzaakt door de bacterie Neisseria meningitidis, beter gekend als de ‘meningokok’.
Bij sommige mensen leeft deze bacterie achter in de neus en keel zonder dat ze hiervan symptomen ondervinden. Ook al zijn ze zelf niet ziek, toch kunnen deze mensen anderen besmetten met de bacterie.
Baby’s en peuters vormen de belangrijkste risicogroep.8 Ook jongeren en jongvolwassenen van 13 jaar tot 24 jaar zijn vatbaarder voor hersenvliesontsteking.8 De risico's van overdracht en besmetting zijn bij jongeren namelijk groter en sneller door hun sociaal gedrag. Ze komen vaker samen op massa-evenementen; ook zoenen, het delen van bestek of glazen, of samen een sigaret roken kan zorgen voor meer blootstelling.9,10
Zelfs als hersenvliesontsteking wordt vastgesteld en snel correct wordt behandeld, kunnen de gevolgen ernstig zijn11. Het is dus heel belangrijk dat je de vroege symptomen leert herkennen!
De symptomen van hersenvliesontsteking kunnen zijn12:
Hoge lichaamstemperatuur
Vlekken of huiduitslag
Hoofdpijn
Spier- en gewrichtspijn
Stijve nek
Koude handen en voeten
De Hoge Gezondheidsraad beveelt vaccinatie aan op systematische of individuele basis, afhankelijk van het soort meningokokkenbacterie.13
Er zijn dertien verschillende soorten meningokokkenbacteriën geïdentificeerd.14 De meeste gevallen van meningokokkenmeningitis worden veroorzaakt door een van de volgende zes stammen (of: serogroepen): A, B, C, W, X en Y. Sinds [EL1] 2018 is er ook een toename van het aantal gevallen veroorzaakt door serogroepen W en Y.
In ons land zijn er drie soorten vaccins beschikbaar voor vaccinatie tegen meningokokkeninfecties: tegen serogroep C, serogroepen A, C, W, Y en serogroep B.
Vaccinatie tegen serogroepen A, C, W en Y wordt door de Hoge Gezondheidsraad systematisch aanbevolen voor baby’s van 15 maanden en voor jongeren van 15 jaar.15
Vaccinatie tegen serogroep B kan overwogen worden op individuele basis.14
Vaccinatie kan helpen je gezondheid of de gezondheid van je kind te beschermen.
Praat erover met je arts of apotheker.
Vinciane Bronne getuigt hoe het leven van haar gezin van de ene dag op de andere op zijn kop werd gezet. Toen ze zwanger was van haar derde kindje, verloor ze haar zoontje Charly aan hersenvliesontsteking. Charly had de in België aanbevolen vaccinaties gekregen. Maar vaccinatie tegen hersenvliesontsteking zoals die vandaag aanbevolen is, was toen nog niet opgenomen in het vaccinatieschema. “Het probleem is dat ik nog niet wist dat deze vaccins bestonden. En daarom wil ik er vandaag zo veel mogelijk mensen over vertellen,” zegt Vinciane.
In deze video legt Vinciane Bronne aan haar oudste zoontje uit wat hersenvliesontsteking is, welke soorten er zijn en hoe je besmet kunt raken. En belangrijker nog: hoe je je kinderen kunt behoeden voor de ziekte
231027 - Oktober 2023